Kun je energie halen uit water?

12-11-2020 2363 keer bekeken 0 reacties

Je hoort vaak dat er nog zoveel andere energiebronnen zijn dan alleen zon en wind. Water bijvoorbeeld. Dat hebben we in Nederland immers genoeg. Hoe zit dat? Kun je energie halen uit water?

We kennen de veelgebruikte duurzame energiebronnen wind en zon. Maar alleen hernieuwbare energie opwekken door gebruik van zon en wind is voor de toekomst onvoldoende om aan al onze vraag naar energie te kunnen voldoen. Als we een duurzame economie willen moeten we ook op zoek naar andere hernieuwbare oplossingen. Kunnen we in Nederland ook energie halen uit water? Water is er juist in ons land in overvloed.

De vier noordelijke provincies hebben samen met de waterschappen en Rijkswaterstaat een een onderzoek laten uitvoeren waarmee ze de bijdrage van energie uit oppervlaktewater aan de energietransitie willen verkennen. Daarin komen de volgende technieken aan bod.

Thermische energie uit water 
Ons oppervlaktewater is in de zomer warm en in de winter koud. Dat kunnen we gebruiken voor het koelen en verwarmen van gebouwen. Het opslaan van koude en warmte uit oppervlaktewater is ook mogelijk in een zogenoemd warmte en koude opslagsysteem. Koude uit diep water kan direct zonder tussenkomst van een opslagsysteem worden ingezet voor koeling van gebouwen of installaties.

Thermische energie uit afvalwater
In Deventer werken diverse partijen samen aan een warmtenet met warmte uit afvalwater (Warmtenet Zandweerd). Een rioolwaterzuiveringsinstallatie voert hier gezuiverd afvalwater naar de IJssel. De restwarmte wordt gebruikt als duurzame energiebron voor verwarming van een woonwijk. Waterschap Drents Overijsselse Delta werkt niet alleen aan dit warmtenet, maar heeft hier al langer ervaring mee, bijvoorbeeld in Raalte bij een zwembad.

Energie uit waterkracht
Uit verplaatsing van water door stroming kunnen we energie halen. Nu hebben we geen grote bergen voor waterkrachtcentrales maar er zit wel hoogteverschil in ons land dat rivieren doet stromen. De stroming van de rivieren in ons land is vrij gering, het is een uitdaging een techniek te vinden die daar rendabel energie uithaalt. Toch heeft het de aandacht van diverse partijen en wordt er continu onderzoek naar gedaan. Maar winning van elektriciteit bij grote stuwen en sluizen of gemalen is inmiddels wel haalbaar. Ook wordt er nog hard gewerkt aan de inpassing in bijvoorbeeld Dalfsen.

Zon op water
Zonnepanelen op water kunnen we al vinden, bijvoorbeeld de 40.000 zonnepanelen op de Sekdoornse Plas in Zwolle. Zontechniek op water blijkt in ontwikkeling duurder dan zon op land of dak. Daar staat tegenover dat door koeling en reflectie van het oppervlaktewater de opbrengst van zon op water hoger is.

Andere technieken om energie uit water te halen
Energie uit het verschil tussen zout water en zoet rivierwater: we kunnen energie halen uit de ongelijkheid in zoutconcentratie van zoet en zout water. Dat kan op het punt waar een rivier de zee in stroomt.

Energie uit getijdenstroming: door eb en vloed daalt en stijgt het zeewater en stroomt het. Het stromend water kan worden omgezet in elektriciteit door turbines gekoppeld aan generatoren. Het water stroomt door de turbines en zet deze in beweging, net als bij een windturbine maar dan onder water. Een voorbeeld van een getijdencentrale vinden we in de Oosterscheldedam. Behalve langs de kust kunnen deze ook ingezet worden bij waterdammen. Een voorbeeld van deze techniek vind je hier.

Energie uit golven: Door de snel wisselende waterhoogte van golven zijn er inmiddels vijf  methoden ontwikkeld om deze om te zetten naar energie. 

Energie uit aquatische biomassa: de in water levende microalgen, zeewieren en waterplanten vormen samen aquatische biomassa. Er is geen landbouwgrond nodig om ze te telen, ze groeien snel en bevatten veel oliƫn en vetten. Deze biomassa zijn zeer geschikt om te raffineren tot bestanddeel voor biobrandstof. Het kweken van deze algen, wieren en planten wordt momenteel getest op land in testvijvers.

Water kunnen we gebruiken om hernieuwbare energie op te wekken, maar we kunnen het ook gebruiken om minder energie te verbruiken voor het opwarmen en koelen van gebouwen. Er is de komende decennia nog veel te ontdekken en te ontwikkelen zodat we de temperatuur en de verplaatsing van water effectief kunnen inzetten met als doel minder gebruik van fossiele brandstoffen. Voorlopig, in ieder geval tot 2030, zetten we in de Regionale Energiestrategie in op duurzame opwek van energie uit zon en wind.

Cookie-instellingen